Wanneer moet een hijsband worden afgekeurd?
Een veilige werkomgeving begint met de juiste inspectie en het op tijd keuren van hijsmiddelen. Bij producten zoals hijsbanden is regelmatig en zorgvuldig onderhoud essentieel. In dit blog beantwoorden we de vraag wanneer een hijsband moet worden afgekeurd en wat het betekent als een hijsband afgekeurd is. Zo kunt u voorkomen dat onveilige hijsbanden leiden tot gevaarlijke situaties.
1. Wettelijke kaders en normen
In Nederland valt het keuren en afkeuren van hijsbanden onder NEN-EN 1492‑1 (textiele hijsmiddelen) en de Machinerichtlijn. De Arbeidsinspectie en AP‑verantwoordelijken schrijven een aantal punten voor:
- Een periodieke keuring, minimaal één keer per jaar
- Tussentijdse keuring bij zichtbaar beschadigde hijsband
- Directe bemerken en rapporteren bij defecten
Wanneer een hijsband moet worden afgekeurd wordt dus deels wettelijk bepaald: bij het zien van specifieke gebreken moet de band direct buiten gebruik worden gesteld en worden afgekeurd.
2. Visuele inspectie als basis van veilige hijsbanden
Iedere hijsband moet voor het gebruik visueel geïnspecteerd worden op:
- Schuren, splijten of draadbreuken in de vezels
- Verbranding (bruine vlekken) door contact met hitte, vlam of laswerk
- Chemische aantasting, bijvoorbeeld door zuren of oplosmiddelen
- Uitrekken of vervorming, met name bij banden met labels
- Losgeraakte of beschadigde lusnaden
Wanneer een inspecteur zulke beschadigingen constateert, moet duidelijk worden aangegeven dat de hijsband is afgekeurd. De hijsband mag niet meer gebruikt worden.
3. Wanneer is reparatie mogelijk?
Sommige kleine beschadigingen leiden tot reparatie in plaats van afkeuring. Denk aan:
- Loslatende draad in de lasnaad, mits zichtbaar werk wordt verricht door een gecertificeerd reparateur
- Losse labels of gekrompen stickers, mits opnieuw correct aangebracht
Toch blijft de vraag wanneer een hijsband nou precies moet worden afgekeurd, omdat u elk onveilige geval moet afkeuren. Reparatie-gevallen komen niet vaak voor en in alle andere gevallen moet de hijsband afgekeurd worden.
4. Voorbeelden van afkeurcriteria
Gebrek | Toelichting |
Meer dan 10% vezelbreuk | De sterkte is significant verminderd |
Bruine vlekken | Blijk van verbranding |
Chemische verkleuring | Onvoorspelbare beschadiging |
Mechanische beschadiging | Zoals snij- of steekschade |
Verlenging >3% | Structurele rek kan slordigheid veroorzaken |
Labels onleesbaar | Kritische informatie ontbreekt |
5. Keuring door een deskundige
Naast inspectie door de gebruiker is de jaarlijkse keuring door een bevoegd persoon verplicht. Dit is iemand die bekend is met:
- De eisen uit NEN‑EN 1492‑1
- Gevoeligheden van textiel voor chemie, warmte, vocht
- Hoe labels en lasnaden gecontroleerd worden
Is er twijfel? Dan geldt de vuistregel: ‘afkeuren is veiliger dan risico nemen’.
6. Registratie en traceerbaarheid
Een afgekeurde hijsband moet:
- Direct onttrekt worden uit gebruik
- Worden gelabeld / gemarkeerd als afgekeurd
- Geregistreerd met datum, rede en actie
- Bekend zijn bij alle betrokken medewerkers
Een hijsband die is afgekeurd, blijft afgekeurd – herstellen of opknappen is géén optie. Alleen gestripte onderdelen, die op verantwoorde wijze uit elkaar zijn gehaald door bedrijven met recycling afspraken, mogen buiten bedrijf gesteld worden.
7. Praktische tips voor voorkomen van afkeuring
- Bewaren van hijsbanden in droge, donkere ruimtes, uit direct zonlicht
- Vermijd wrijving tegen scherpe randen of ogen
- Gebruik hijsbanden alleen binnen hun capaciteit
- Laat gebruikers trainen in inspectie, schadeherkenning, opbergen
- Stimuleer twijfel melden – een band die “misschien wel eens” kapot is, handelt u veilig af als afgekeurd
8. Wat te doen bij een afgekeurde hijsband?
- Verwijder hem uit gebruik, noteer afkeur datum en reden
- Neem contact op met uw leverancier of recycling dienst
- Vervang de band direct, om stilstand te voorkomen
- Versterk intern bewustzijn: bekijk waar vaker afkeuring voorkomt, leer daarvan
Afgekeurde hijsbanden
De vraag “Wanneer moet een hijsband worden afgekeurd?” is een cruciale vraag om rekening mee te houden voor een veilige hijsomgeving. Een hijsband moet worden afgekeurd zodra er sprake is van zichtbare schade zoals rafels, snijplekken, verkleuring, vervorming of een onleesbaar label. Ook bij twijfel over de veiligheid geldt: direct afkeuren en vervangen. Met heldere richtlijnen, goed onderhoud, periodieke controles en een stevige registratie minimaliseert u de arbeidsrisico’s. Zodra een hijsband afgekeurd is, moet hij direct uit gebruik: geen uitzonderingen en geen risico’s. Heeft u vragen hierover? Neem dan gerust contact met ons op. Onze experts helpen u graag.
FAQ’s
Wanneer moet een hijsband worden afgekeurd?
Bij: vezelbreuk > 10 %, verbranding, chemische schade, mechanische beschadiging, vervorming > 3 % of onleesbare labels of gewoon bij twijfel.
Wat betekent het als een hijsband afgekeurd is?
Dat hij niet meer mag worden gebruikt. Hij wordt uit bedrijf genomen, gemarkeerd, geregistreerd en verantwoord verwerkt.